Christine Bader Stichting Irene
KinderZiekenhuis

Historie Christine Bader Stichting Irene KinderZiekenhuis

De huidige stichting is per 1 januari 2009 door fusie van de Stichting Christine Bader en de stichting Het Irene KinderZiekenhuis ontstaan.

Christine Bader (1878-1965) was van 1904 (direct na haar afstuderen aan de universiteit van Leiden) tot 1965 werkzaam als arts, en later als kinderarts, in Arnhem. In eerste instantie vestigde zij zich als “Tweede Geneeskundige” van het KinderZiekenhuis Arnhem. In de periode van 1904-1921 specialiseerde zij zich als kinderarts en nam het initiatief tot oprichting van een vereniging voor zuigelingenzorg. In deze periode legde zij ook de basis voor de integrale zuigelingen- en kleuterzorg op wijkniveau, met consultatiebureaus. Na het neerleggen van enkele Arnhemse functies ging zij zich in de periode 1921-1933 meer toeleggen op inspectiewerk (in Noord-Brabant en Limburg) ten behoeve van de volksgezondheid. Maar in deze periode nam zij ook het initiatief tot oprichting van de Arnhemse Vereniging voor Kleuterzorg (23 december 1926) en het eerste dagverblijf voor kleuters in Nederland werd door Christine Bader dan ook in Arnhem gesticht. Aan het eind van 1932 beëindigde zij haar inspectiewerk. De consolidatie van de Arnhemse initiatieven vroeg haar volle aandacht in het eerste deel van de periode 1933-1945. In het tweede deel van deze periode, vanaf 1940, werd dit werk bedreigd en uiteindelijk teniet gedaan door de Duitse bezetting. Direkt na de bevrijding (1945) werd actie ondernomen voor wederopbouw van de zuigelingen- en kleuterzorg in Arnhem. In de laatste twintig jaar van haar leven (1945-1965) mocht Christine Bader de oogst binnenhalen van de reeds lang daarvoor gezaaide inzichten ten aanzien van preventie van het in ontwikkeling bedreigde kind.

De Stichting Christine Bader is feitelijk opgericht op 1 juni 1989 door omzetting (middels notariële akte) van de Arnhemse Vereniging Kleuterzorg in de genoemde Stichting Christine Bader.

(zie voor meer gegevens over het leven en werk van Christine Bader de boekjes
Christine Bader” door J. in `t Veld, uitgave van Stichting MKD Kleuterzorg, oktober 1993 en
“Het kostbare kind: duur en dierbaar”, Bregatha de Gooijer, ISBN 9070845377)

 

1957: Tivolilaan 25 - Huize Zonlicht

 

Tivolilaan 25 Huize ZonlichtVoordat het medisch kleuterdagverblijf "Kleuterzorg" zich vestigde aan de Heyenoordseweg, was het gevestigd in 2 panden aan de Tivolilaan, nabij het hoofdgebouw van AKZO. In 1928 verkocht het toenmalige AKU (Algemeen Kunstzijde Unie N.V. en voorloper van het huidige AKZO) een perceel grond gelegen aan de Tivolilaan aan de N.V. "Maatschappij Huize het Zonlicht tot Exploitatie van Onroerende Goederen". Deze maatschappij schonk in 1938 'het dagkoloniehuis met bijgebouwen gelegen aan de Tivolilaan 25" aan de "Vereeniging Kleuterzorg". Mevrouw Hijman, "commissarisse en eenig aandeelhoudster" van bovengenoemde Maatschappij, wilde namelijk ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van de Vereeniging Kleuterzorg "blijk geven van haar belangstelling en waardering voor het werk dier Vereeniging". Voorzitster van Kleuterzorg was toendertijd Christine Bader, kinderarts en bekende Arnhemse persoonlijkheid. In 1939 verkocht de AKU aan de Vereeniging Kleuterzorg het pand Tivolilaan 23. De benedenverdieping ging dienst doen als consultatiebureau voor kinderen. In 1946 verkocht de Vereeniging Kleuterzorg de beide panden aan de AKU, maar bleef tot einde 1948 op huurbasis in het pand op nummer 23.

 

(Bron: Van kavel tot center 'De geschiedenis van het AKZO Nobel Center' te Arnhem. 1997, t.g.v. 12,5 jarig bestaan van de Service Unit van AKZO Nobel)

 

 Het Irene KinderZiekenhuis

Irene Kinderziekenhuis ArnhemHet KinderZiekenhuis Arnhem werd als één van de eerste kinderziekenhuizen in Nederland opgericht in 1881. Na de geboorte van prinses Irene, als tweede dochter van prinses Juliana, in 1939 werd het KinderZiekenhuis Arnhem hernoemd tot Irene KinderZiekenhuis. Dit was in de traditie van de andere Nederlandse kinderziekenhuizen, zoals (in alfabetische volgorde) Beatrix Kinderkliniek te Groningen, Emma Kinderziekenhuis te Amsterdam, Juliana Kinderziekenhuis te Den Haag, Sophia Kinderkliniek te Rotterdam en Wilhelmina Kinderziekenhuis te Utrecht.

Aanvankelijk was het Kinderziekenhuis ondergebracht in twee gehuurde arbeiderswoningen in de wijk St. Marten en later in een verbouwde boerderij in de wijk Klarendal.
Artsen werkten gratis mee aan de genezing van patiëntjes in het Irene Kinderziekenhuis in Arnhem (Lees het stuk in de Gelderlander van 22-02-2021).
Mede door de oorlogshandelingen (1940-1945) was het noodzakelijk te komen tot nieuwbouw, hetgeen gerealiseerd werd op het terrein van het Gemeente Ziekenhuis Arnhem, alwaar tegenwoordig het Rijnstate Ziekenhuis staat. Het Irene KinderZiekenhuis betrok haar nieuwbouw aan de Wagnerlaan op 1 juni 1959. Nog geen tien jaar later, op 18 november 1968, besluit de algemene ledenvergadering van de Vereniging Het Irene KinderZiekenhuis de vereniging te ontbinden. Het Irene KinderZiekenhuis gaat organisatorisch en juridisch op in het Gemeente Ziekenhuis Arnhem, maar blijft gevestigd in haar eigen gebouw. Op 21 maart 1969 wordt het vermogen van de opgeheven vereniging ondergebracht in de stichting Het Irene KinderZiekenhuis met als doel wetenschappelijk onderzoek ten bate van het zieke kind te bevorderen.

In 1989 fuseerden de drie Arnhemse ziekenhuizen Bronzen letters Irene Kinder Ziekenhuis in Rijnstate ziekenhuis Arnhem(Diaconessenhuis, St. Elisabeth's Gasthuis en Gemeente Ziekenhuis). Om de bouw van het huidige Rijnstate Ziekenhuis mogelijk te maken werden het GemeenteZiekenhuis en het IreneKinderZiekenhuis afgebroken. Als herinnering aan het verleden staan bij de ingang van de huidige kinderafdeling van het Rijnstate Ziekenhuis de bronzen letters, welke de voorgevel van het Irene KinderZiekenhuis indertijd sierden, tentoongesteld.

Chr Bader (2).jpg